No items found.

Alarmerend hoge uitstroom zorgpersoneel

Tijmen Burggraaf
Gepubliceerd
April 1, 2021

A-INSIGHTS ging op onderzoek uit, en wat blijkt? In de periode 2017-2020 verliet op jaarbasis één op de vijf medewerkers de zorgsector. En dat is veel. Sinds 2017 ontvangen verpleeghuizen zogenaamde ‘kwaliteitsgelden’: extra budgetten die beschikbaar zijn gesteld om de kwaliteit van de zorg te verbeteren. Eén van de doelen van de besteding van de kwaliteitsgelden is het aantrekken en behouden van personeel. Eind februari publiceerde het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport de Vijfde voortgangsrapportage ‘Thuis in het Verpleeghuis’. Uit het rapport blijkt dat het aantrekken van personeel is gelukt, maar dat de uitstroom van zorgpersoneel hoog blijft: maar liefst 5% per kwartaal (of 20% per jaar).

Negatieve gevolgen van hoge uitstroom zorgpersoneel

Een algemeen, negatief gevolg van de hoge uitstroom van personeel is natuurlijk het verlies van kennis en deskundigheid. Daarnaast komt uit het rapport naar voren dat de samenstelling van het personeel in verpleeghuizen niet op orde is, met als gevolg dat mensen het verkeerde werk uitvoeren.

Verder leidt de uitstroom simpelweg tot een tekort aan zorgpersoneel en wordt het voor zorgorganisaties steeds moeilijker om al het werk uit te kunnen voeren. Bovendien mist het overgebleven personeel de nodige expertise.

Het probleem is groter dan alleen de verpleeghuizen

Uit onderzoek van A-INSIGHTS blijkt dat dit probleem zich niet beperkt tot de verpleeghuizen. In de onderstaande grafiek hebben we de uitstroom van personeel over 2018 en 2019 uiteengezet voor de grootste vier zorgvormen (GGZ, GHZ, Jeugdzorg en VVT) en de grote aanbieders die meerdere zorgvormen aanbieden (Combinatie). De uitstroom is uitgedrukt als een percentage op jaarbasis. Ter illustratie: 25% houdt in dat op jaarbasis 1 op de 4 medewerkers uitstroomt.

We hebben op twee manieren gerekend: enerzijds op basis van het aantal medewerkers, anderzijds op basis van het aantal FTE.

uitstroom zorgpersoneel

Bronnen: jaarverslagenzorg (Ministerie van VWS), bewerking Annual Insight

Bevindingen onderzoek A-INSIGHTS

Uit ons onderzoek blijkt dat de uitstroom binnen de VVT, waar de verpleeghuizen onder vallen, inderdaad relatief hoog is, met name gemeten in het aantal werknemers. Maar bij de jeugdzorgorganisaties zijn de problemen minstens zo groot, zo niet groter.

Wanneer we kijken naar het aantal werknemers zijn de cijfers in 2019 vrijwel gelijk, maar in aantal FTE is de uitstroom in de Jeugdzorg zelfs hoger. Dit betekent dat een fors groter deel van de werknemers in de VVT parttime in dienst is en relatief veel van die parttime krachten uitstromen, terwijl in de Jeugdzorg juist relatief veel fulltimers uitstromen.

Dit is om twee redenen een probleem. Enerzijds stroomt bij de Jeugdzorg een groter aantal uren uit (niet alleen de ‘gezichten’ verlaten de organisatie, maar de daadwerkelijke arbeid). Anderzijds mogen we aannemen dat fulltime medewerkers over het algemeen ‘zwaarder’ werk uitvoeren dan parttimers, waarvoor meer expertise nodig is. Met fulltimers verlaat dus relatief veel kennis de organisatie. Hieruit kunnen we concluderen dat het uitstroom-probleem bij de Jeugdzorg misschien nog wel groter is dan bij de VVT.

Verder zien we dat het ook bij de GGZ niet goed gaat: de uitstroom in FTE ligt daar hoger dan bij de VVT en is ook in aantallen werknemers betrekkelijk hoog.

Hoge uitstroom van zorgpersoneel zorgt voor moeilijker
waarborgen continuïteit van zorg

Zoals gezegd, stroomt er samen met het personeel kennis en kunde uit organisaties. Maar als de instroom opdroogt – bijvoorbeeld als gevolg van de krappe arbeidsmarkt - en de uitstroom op peil blijft, daalt het aantal FTE en kan het voor zorgaanbieders problematisch worden om de continuïteit van de zorg te waarborgen.

Dit laatste is volgens het rapport van het Ministerie van VWS precies wat er in 2020 gebeurde in de Nederlandse verpleeghuizen. De instroom van zorgpersoneel nam af, terwijl de uitstroom onverminderd doorzette.

Voor de andere sectoren hebben we deze analyse nog niet kunnen maken; de nieuwe data over alle zorgaanbieders wordt 1 juni verwacht. Dan zullen we ook de andere sectoren onder de loep nemen.

Meer weten over personeelsuitstroom en continuïteitsrisico? In de Aanbiedermonitor maakt A-INSIGHTS het continuïteitsrisico en de onderliggende variabelen per aanbieder inzichtelijk, en beschik je altijd over de meest recente data. Interesse? Neem dan contact met ons op.  

Related reads
Inhoud
Deel dit artikel
Schrijf je in voor de laatste inzichten
Thank you! Your submission has been received!
Oops! Something went wrong while submitting the form.
Uitschrijven kan op elk moment

Volg de ontwikkelingen binnen het Sociaal Domein

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief en krijg de laatste ontwikkelingen binnen het sociaal domein in jouw mailbox.

Bedankt! Uw inzending is ontvangen!
Vink het vakje aan om aan te geven dat u akkoord gaat met het ontvangen van berichten van A-INSIGHTS en toestemming geeft voor de opslag en verwerking van uw persoonlijke informatie.
` `